JASKRA

Jaskra

to określenie całej grupy chorób, które prowadzą do uszkodzenia nerwu wzrokowego, utraty pola widzenia, a nawet do ślepoty. Wczesne wykrycie i włączenie leczenia chroni oko przed ślepotą będącą efektem jaskry dokonanej. Uszkodzenie nerwu wzrokowego wiąże się z utratą włókien nerwowych. To z kolei prowadzi do wyłączenia obszarów pola widzenia (ubytków, mroczków). Najczęściej jaskra przebiega z podwyższonym ciśnieniem wewnątrz oka (zdarzają się też osoby z jaskrą normalnego ciśnienia).

​

Objawy większości typów jaskry mają “podstępny” i ukryty początek:

• nie ma poczucia bólu,  dyskomfortu
• ubytki w obwodowym polu  widzenia nie są zauważalne
• pojawienie się ubytku  w jednym oku jest kompensowane  pracą oka drugiego,   co opóźnia rozpoznanie
• zmiany są stopniowe, często traktowane jako element starzenia się oka, a nie rozwijającej się jaskry

​

Zauważane  przez chorego objawy są często związane ze znacznym podwyższeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego:

• bóle oczu i okolicy czołowej   lub skroniowej
• widzenie odblasków (tzw”halo”)  wokół źródeł światła
•  podrażnione oczy,  pogorszenie widzenia
• nudności wymioty

Lub w momencie rozwoju zaawansowanej jaskry, jako:

•  resztkowe widzenie centralne,  „tunelowe”, bez obecności  obwodowego pola widzenia

​

Diagnostyka

• badanie okulistyczne z oceną IOP,  obrazu nerwu wzrokowego i wzrokowego i oceną grubości pierścienia neuro-retinalnego
• pomiar grubości rogówki  (ma wpływ na interpretację  pomiaru IOP)
• ocena kąta przesączania (czy jest otwarty, czy zamknięty, jak ułożone i czym pokryte są struktury odpowiedzialne za odprowadzanie cieczy z oka)
• badanie pola widzenia   (ocena rozległości ubytków w polu widzenia)
• badanie OCT, GDX (ocena włókien nerwowych siatkówki  wokół tarczy n.II)

​

Leczenie

 Głównym zadaniem w leczeniu jaskry jest ochrona nerwu wzrokowego przed zanikiem. Osiąga się to poprzez obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego do wartości docelowych. Dla oka jaskrowego są niższe niż dla oka zdrowego. Docelowe  IOP ustala się na podstawie 3 głównych parametrów: stopnia uszkodzenia nerwu wzrokowego, zmian w polu widzenia,  wyjściowego poziomu IOP. Parametry te muszą być ściśle monitorowane: IOP początkowo 1x na 3 msc,  OCT 1-2x  w roku, pole widzenia 2-3 x w roku.

​

Rodzaje terapii przeciwjaskrowej:

• leczenie farmakologiczne kroplami  ( stosowanymi 1 lub 2xdz)
• zabiegi laserowe (trabekuloplastyka  w jaskrze otwartego kąta,  irydotomia w jaskrze zamykającego  się kąta)
• usunięcie zaćmy w zespole  pseudoexfoliacyjnym (jeśli występuje  jaskra wtórna torebkowa)
• zabiegi operacyjne

​

WAŻNE

Jaskra jest nieuleczalna chorobą, należy ją leczyć i monitorować do końca życia. Jej początek jest często przeoczony przez pacjenta. Zaleca się profilaktykę jaskry, w postaci przesiewowego badania okulistycznego, szczególnie u osób po 40 r.ż.

​

W zależności od układu struktur wewnątrz oka, wyróżnia się jaskrę otwartego lub zamkniętego kąta